#115 SETA | Uluslararası Öğrencilerin Türkiye’ye Katkıları
Türkiye'de uluslararası öğrencilerin ahvali üzerine.
Merhaba,
Rapor Bülteni'nin 115. sayısında SETA Vakfı tarafından yayımlanan Uluslararası Öğrencilerin Türkiye’ye Katkıları başlıklı raporu ele aldık.
Bu kapsamlı çalışma, Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin mevcut durumunu analiz ederken sosyal, kültürel ve ekonomik açılardan Türkiye’ye sundukları katkıları ortaya koyuyor.
Bu sayıyı eski bir gazetecinin kahve tutkusuyla hayata geçen Kilin Coffee iş birliğiyle hazırladık.
Keyifli okumalar dilerim!
Ömer Burak Tek
Rapor Bülteni Direktörü
I. KAVRAMSAL ÇERÇEVE
Önce kavramlar…
Uluslararası öğrenci, beyin göçü
Uluslararası Öğrenci: Kendi ülkesi dışında eğitim gören bireyler.
Beyin göçü: Yetiştirilmesi için büyük kaynak gerektiren veya yetiştiği halde ilgisizlik ve olanaksızlık nedeniyle vasıflı insan gücünün daha gelişmiş bir ülkeye göç etmesi.
Uluslararası Göç Örgütü tarafından hazırlanan Göç Terimleri Sözlüğü’ne göz atmak isterseniz buraya tıklayın.
II. ARAŞTIRMACI KURUM
Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA)
Türkiye’nin en etkili ve en güçlü düşünce kuruluşlarından biri olan SETA’nın Ankara, İstanbul, Washington D.C., Berlin ve Brüksel’de ofisi bulunuyor.
Insight Turkey (İngilizce), Ru’ye Türkiyye (Arapça) ve Kriter (Türkçe/aylık) isimli dergileri yayımlıyor.
Vakfın Genel Koordinatörlük görevini Nebi Miş, Genel Müdürlük görevini ise Abdülkadir Çay üstleniyor.
SETA, kurulduğu günden bu yana birçok önemli ismin görev aldığı bir platform. Vakıfta görev alan öne çıkan bazı isimler şu şekilde:
SETA'nın kurucu başkanı İbrahim Kalın şu anda Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı.
SETA İstanbul Medya ve İletişim Direktörü olarak görev yapan Fahrettin Altun şu anda Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı.
SETA'da genel koordinatör olarak uzun yıllar görev yapan Burhanettin Duran Dışişleri Bakan Yardımcısı.
SETA Toplum ve Medya Direktörlüğü yapan Talha Köse MİT Akademi Başkanı.
Rapor Bülteni’nde birçok raporunu incelediğimiz Ankara Enstitüsü’nün kurucu yöneticilerinden Hatem Ete ve Taha Özhan ise SETA’nın eski direktörleri arasında yer alıyor.
III. METODOLOJİ
YÖK verileri, uzman dokunuşu
Çalışma ekseriyetle Yükseköğretim Kurulu’nun verileri baz alınarak hazırlanıyor, ancak öğrencilerin katkılarına odaklanan bölümde doğrudan veri olmaması hasebiyle veri derleme yöntemi kullanılıyor.
Sonuç itibariyle Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin durumu;
genel olarak,
ülke ve bölgeler bazında,
il ve üniversite düzeyinde
ortaya konuluyor.
IV. BULGULAR
Rapor bize ne söylüyor?
Dünyadaki uluslararası öğrenci sayısı 1975’te 800 bin, 2005’te 3 milyon, 2020’de 6 milyon iken günümüzde 7 milyon.
Dünyada en çok uluslararası öğrenci ihraç eden iki ülke Çin ve Hindistan (Çin: 1.052.2183 iken Hindistan: 621.623)
Dünyada en çok uluslararası öğrenci ihraç eden iki ülkelerden ilk 10’daki Özbekistan, Vietnam, Almanya, ABD, Fransa, Nijerya,
Suriye ve Nepal’in yurt dışındaki öğrenci sayılarının toplamı Çin’in
öğrenci sayısına ancak yaklaşıyor.
Özbekistan menşeili uluslararası öğrenci sayısı bir önceki dönem 100 bin iken şimdi 150 bin.
Türkiye menşeili yabancı öğrencisi sayısı 60 bin.
Öğrenci ihracatında Türkiye’de dünyada 25. sırada yer alıyor.
1 milyonun üstünde öğrenciyle ABD, en fazla uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapan ülke.
Türkiye -son yıllarda gerçekleşen çarpıcı artışla- uluslararası öğrenci ev sahipliğinde dünyada 7. sırada yer alıyor.
Rapora göre Türkiye’ye gelen uluslararası öğrenci profili “coğrafi” ve
“kültürel” yakınlığın yanında “mağdur coğrafya” ekseninde gelişiyor.
Tüm öğrenciler içinde yabancı öğrenci oranı %4,75 ile dünyada 19. sırada yer alıyor.
Kanada’daki öğrencilerin %39,9’unu uluslararası öğrenciler oluşturuyor.
Hollanda, 2023’te ilk 10’da yer almazken 2024’te %16 ile 4. sırada yer alıyor.
Danimarka, 2023’te ilk 10’da yer almazken 2024’te %11 ile 10. sırada yer alıyor.
Norveç, 2023’te ilk 10’da yer alırken 2024’te liste dışında kalıyor.
İspanya, 2023’te ilk 10’da yer alırken 2024’te liste dışında kalıyor.
Türkiye’deki Uluslararası Öğrenciler
Türkiye’deki uluslararası öğrenci sayısı 1998’de 18.662 iken 2024’te 336.366. (17 kat artış)
Yeni kayıt yaptıran uluslararası öğrenci sayısı 2014’te 13.196 iken 2024’te 97.360.
Raporda bir önceki yıla kıyasla 2024 yılında yaşanan yeni kayıt yaptıran uluslararası öğrenci sayısında yaşanan düşüşün (%5,93) sebebi döviz kuru sebebiyle artan harç ücretleri olduğu belirtiliyor.
Devlet üniversitelerinde okuyan uluslararası öğrencilerin oranı 2014’te %79,68 iken 2024’te %67,23.
Vakıf üniversitelerindeki uluslararası öğrenci oranı 2014’te %20,31 iken 2024’te %31,93.
Lisans ve yüksek lisans seviyesindeki uluslararası öğrenci sayısı son on yılda neredeyse sabit kalıyor.
Doktora seviyesindeki uluslararası öğrenci oranı son on yılda %7,02’den %3,28’e geriliyor.
Ön lisans seviyesinde eğitim gören uluslararası öğrencilerin oranı son on yılda %6,01’den %16,47’ye yükseliyor.
Fakültelerde öğrenim gören uluslararası öğrenci sayısı, enstitülere ve meslek yüksekokullarına kıyasla daha fazla.
İktisadi ve idari bilimler fakülteleri, %8,56 oranla en fazla uluslararası öğrenciye sahip fakülte konumunda.
Mühendislik fakülteleri, %8,24 oranla ikinci sırada yer alıyor.
Sağlık bilimleri fakülteleri, %6,44 oranla üçüncü sırada yer alıyor.
Mimarlık ve güzel sanatlar fakülteleri, %5,48 oranla tercih ediliyor.
Tıp fakülteleri, %4,11 oranla öne çıkıyor.
Açık öğretim programları, %7,52 oranla tüm tercihler içinde 4. sırada yer alıyor.
Tıp, sağlık bilimleri, diş hekimliği ve eczacılık fakülteleri birlikte değerlendirildiğinde, sağlık alanı uluslararası öğrencilerin tercihlerinde ön sıralarda yer alıyor.
2023–2024 eğitim-öğretim döneminde Türkiye’de toplam 336.366 uluslararası öğrenci bulunuyor.
Uluslararası öğrencilerin %42,30’unu (142.290 kişi) kadınlar oluşturuyor.
Uluslararası öğrencilerin %57,70’ini (194.076 kişi) erkekler oluşturuyor.
Son on yılda kadın uluslararası öğrenci oranı istikrarlı biçimde artış gösteriyor.
Kadınların oranı, 2013–2014 döneminde %30,62 iken 2023–2024 döneminde %42,30’a yükseliyor.
Erkeklerin oranı, 2013–2014 döneminde %69,38 iken 2023–2024 döneminde %57,70’e geriliyor.
Uluslararası öğrenciler içinde Suriye vatandaşlarının oranı %18,06 ile birinci sırada yer alıyor. (Aşağıdaki görselde tüm ülkeleri görebilirsiniz.)
İlk 20 ülke arasında yer alan birçok ülke, uluslararası öğrenciler açısından “mağduriyet” deneyimiyle öne çıkıyor.
İlk 20 ülke aynı zamanda Türkiye’nin komşu ülkeleri olma özelliği taşıyor.
Uluslararası öğrencilerin önemli bir kısmı, Türkiye ile tarihsel ve kültürel yakınlığı bulunan ülkelerden geliyor.
Türkiye’deki uluslararası öğrenci profili, ekonomik açıdan gelişmiş ülkelerdeki profilden farklılık gösteriyor.
Uluslararası Öğrencilerin Katkıları
Uluslararası öğrencilerin Amerikan ekonomisine doğrudan katkısı 14,4 milyar dolar iken 2023 yılında 43,8 milyar dolar.
Uluslararası öğrencilerin ekonomik katkısının en yüksek olduğu ülke Birleşik Krallık. (52,5 milyar dolar)
Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin ülkemizin ekonomisine katkısının yurt dışına giden Türk öğrencilerine yapılan yatırımın 6’da 1’i kadar olduğu tahmin ediliyor.
Uluslararası öğrencilerin ekonomi alanındaki katkıları 3 milyar doların üzerinde.
V. BİZDEN KISA KISA
Her gün içerik paylaşımına devam eden Instagram hesabımız neredeyse 10 bin takipçiye erişti. Buraya tıklayarak takip edebilirsiniz.
#YöneticiÖzeti LinkedIn haber bülteni serimizde günlük olarak ilgimizi çeken araştırmaları derliyoruz. Buraya tıklayarak takip edebilirsiniz.
Bağımsız bir medya platformu olarak Patreon hesabımızı aktif şekilde kullanmaya başladık. Dilerseniz buraya tıklayarak hesabımızı inceleyebilir ve bize destek olabilirsiniz.
En büyük destekçimiz okuyucularımız. Aşağıdaki buton ile e-bültenimizi arkadaşlarınıza tavsiye edebilirsiniz.
VI. İŞ BİRLİĞİ
Rapor Bülteni’nin 115. sayısı Kilin Coffee iş birliğiyle hazırlandı.
Kilin, eski bir gazetecinin kahve tutkusu neticesinde ortaya çıkan, nitelikli kahve çekirdeklerine ulaşabileceğiniz bir kahve firması.
Farklı ülkelerden tedarik edilen, çeşitli aromalara sahip kahve çekirdekleri, Üsküdar’daki atölyede özenle kavrulup paketleniyor ve hızlı bir şekilde tüketiciyle buluşuyor.
Kilin, Rapor Bülteni okurları için %10’luk özel bir indirim sunuyor.
Çalışma eşlikçiniz olarak damak tadınıza uygun kahveler sipariş etmek isterseniz, aşağıdaki kodu kullanmanız yeterli:
Kod: rpr10
Rapor Bülteni’yle ilgili her türlü görüş, öneri ve iş birliği teklifi için raporbulteni@gmail.com adresine e-posta gönderebilirsiniz.
Rapor Bülteni Direktörü Ömer Burak Tek’e ise omerburaktek@gmail.com adresinden ulaşmanız mümkün.
115. sayımızdan bu kadar. Hoşça bakın zâtınıza.